Καθώς διάβαζα το βιβλίο της Σοφίας Γιαρενή: «Η ιστορία μου» στη σελ. 15, βρήκα μια περιγραφή από τα παιδικά της χρόνια που αναφέρετα ι στα έθιμα του Αϊ Νικόλα στη Παλιά Τρίγλια, εκεί που γεννήθηκε το 1908. Μια και σε λίγες μέρες γιορτάζου με τον θαλασσοκρ άτη Άγιο, σκέφτηκα να το αναφέρω, μήπως κάποιοι θυμηθούν τα δικά τους παιδικά χρόνια και θελήσουν να αναβιώσου ν το έθιμο δίνοντας λίγη χαρά στα παιδιά ή τα εγγόνια τους.
Αντιγράφω λοιπόν από το βιβλίο της: «Από τα παιδικά μου χρόνια θυμάμαι λίγα πράγματα. Η ζωή μας τότε ήταν πολύ όμορφη γενικά και ευχάριστη . Θυμάμαι του Αγίου Νικολάου, την παραμονή το βράδυ, κάναμε προσευχές και μετάνοιες στον Αϊ Νικόλα να φέρει παιχνίδια . Και το πρωί όταν ξυπνούσαμ ε κοιτάζαμε κάτω από το μαξιλάρι να δούμε τι παιχνίδια μας είχε φέρει. Και βρίσκαμε πάντα παιχνίδια . Αυτό ήταν μια μεγάλη χαρά για μας. Τα παιχνίδια αυτά δεν είχαν καμιά σχέση με κείνα που φέρνανε οι γονείς και οι συγγενείς μας στις γιορτές των Χριστουγέ ννων και της Πρωτοχρον ιάς».
Η περιγραφή αυτή μου θύμισε και τα δικά μου παιδικά χρόνια, στο τέλος της δεκαετίας του 50 στη Ραφήνα. Τίποτα δεν είχε αλλάξει μέχρι τότε! Το έθιμο συνεχιζότ αν σε όλες του τις λεπτομέρε ιες.
Μια φορά έτυχε να είμαι στη Ραφήνα παραμονή του Αϊ Νικόλα. Δεν ήξερα για το έθιμο (έτσι γλύτωσα τις βραδινές μετάνοιες). Το πρωί όμως που ξύπνησα βλέπω μερικές καραμέλες και κάτι πολύ όμορφες ζωγραφιές με αγγελάκια κάτω από το μαξιλάρι μου. Άστραψα από χαρά. Πιο πέρα ο θείος μου ο Θανάσης (Πιστικίδη ς) μισογελού σε πονηρά με τη μαμά και τη γιαγιά μου, περιμένον τας την αντίδραση μου. Πόσο χάρηκα και παραξενεύ τηκα που βρήκα ζωγραφιές . Μου εξήγησαν ότι στα «καλά» παιδάκια ο Αϊ Νικόλας φέρνει δωράκια. Το γιατί, δεν μου το εξήγησαν, αλλά δε νομίζω ότι με ένοιαζε. Εγώ, χάρηκα με τα αγγελάκια αυτά, που δεν ήταν σαν τα συνηθισμέ να που είχα στο λεύκωμα μου (δηλαδή, ένα απλό τετράδιο με ρίγες). Δεν είχαν αφράτα ροζουλιά μαγουλάκι α, ούτε ακουμπάγα νε νωχελικά πάνω σε άσπρα συννεφάκι α. Τα χρώματα τους ήταν σαν να βγήκαν από πίνακα Φλαμανδού ζωγράφου. Φόραγαν σμαραγδιά μακριά ρούχα και ήταν σοβαρά. Τι όμορφα που ήταν!
Σχεδόν μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 60, τα έθιμα συνεχιζόν ταν όπως ήταν και στη Παλιά Τρίγλια. Τώρα, που φύγανε όλοι όσοι γεννηθήκα νε εκεί, που τα είχανε ζήσει και αγαπήσει, σβήσανε σιγά-σιγά και τα έθιμα. Ο «μοντερνισμός» τα ισοπέδωσε όλα γιατί θεωρήθηκα ν «παλιοκαιρίτικα» και ξεχάστηκα ν.
Στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια επιχειρεί ται η αναβίωση εθίμων σε διάφορες περιοχές. Καλό θα μου πεις, αλλά όπως και να το κάνεις έχει μια μυρωδιά «φορμόλης». Θα μπορέσουν άραγε τα «τουριστικά σόου» που οργανώνον ται να ξαναγίνου ν πραγματικ ά έθιμα, δηλαδή γλυκιά μνήμη, που να σου θυμίζει τη γιαγιά σου και τα παιδικά σου χρόνια και θα θες να τη συνεχίσει το παιδί σου;
