H ΓΙΟΡΤΗ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ ΣΤΗΝ ΤΡΙΓΛΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΠΟΝΤΙΔΑΣ

[nikos]

30 Ιανουαρίου- Των Τριών Ιεραρχών γιορτάζονταν ως Εθνική εορτή στην Τρίγλια, όπως γιορταζόταν και σε όλο τον Μικρασιατικό Ελληνισμό

[Administrator]

Αύριο είναι η μεγάλη γιορτή των Τριών Ιεραρχών.

Είναι η μεγάλη γιορτή των σχολείων που σήμερα, όμως, δεν γιορτάζεται με τον τρόπο που γιορταζόταν παλαιότερα.
Θα πρέπει να γίνει μια προσπάθεια από κοινού, ώστε η γιορτή να αποκτήσει ξανά την παλιά της αίγλη.

Με την ευκαιρία, ας θυμηθούμε πώς εορταζόταν η γιορτή των Τριών Ιεραρχών στην Τρίγλια της Βιθυνίας.
Για την Τρίγλια και τους Τριγλιανούς, η γιορτή αυτή ήταν μια εθνική γιορτή.
Σε χαλεπούς καιρούς η γιορτή αυτή είχε πολύ μεγάλη σημασία για τους κατοίκους της Μικράς Ασίας.

[nikos]

Στην Τρίγλια και σε όλες τις Ελληνικές κοινότητες της Μικράς Ασίας, το εθνικό αίσθημα ήταν πολύ υψηλό. Οι εθνικές λαϊκές εκδηλώσεις είχαν ως επίκεντρο τις  Εκκλησίες και τα Σχολεία. Οι Μικρασιάτες τιμούσαν ιδιαίτερα τη μνήμη των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας, των Τριών Ιεραρχών (30 Ιανουαρίου). 
Η γιορτή των Τριών Ιεραρχών ήταν πλούσια σε πρόγραμμα και εθνικό παλμό. Το πρόγραμμα της γιορτής περιλάμβανε εκκλησιασμό των μαθητών, των δασκάλων, των εφόρων των σχολείων, των δημογερόντων κλπ.  με μνημόσυνο των Τριών Ιεραρχών. Επακολουθούσε γιορτή στο σχολείο με ομιλία, διαλόγους, απαγγελίες και τραγούδια από τους μαθητές. Είναι γνωστό ένα ποίημα-τραγούδι  για τους Τρεις Ιεράρχες, που έλεγαν και στην Τρίγλια στο σχολείο. Παράλληλα, στο ποίημα γίνεται λόγος για τους ιεράρχες γενικά, τους εφόρους που φρόντιζαν για την καλή λειτουργία των σχολείων, τους δασκάλους και τους γονείς.

Επανήλθε η ημέρα και
η μνήμη των Τριών
τρισενδόξων διδασκάλων
και σοφών Ιεραρχών.

Τούτους υμνήσωμεν
και δοξολογήσωμεν.
Ικετεύσατε πάντες μετ'αυτών
οι ορθόδοξοι των Χριστιανών.

Βασιλείου του Μεγάλου,
Γρηγορίου του Σεπτού,
Ιωάννου Χρυσοστόμου
και άπαντας τους θαυμαστούς.

Δίδε χάριν και σοφία
εις ανθρώπους ευγενείς,
Ιεράρχας τε και Εφόρους,
Διδασκάλους και γονείς.


■Οι Τρεις Ιεράρχες: Βασίλειος o Μέγας, Γρηγόριος ο Θεολόγος, Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας, άκουσαν μαθήματα  σπουδαίων «Εθνικών δασκάλων», δέχτηκαν την αξία της ελληνικής παιδείας, έμαθαν να χειρίζονται την αρχαία ελληνική γλώσσα και προσπάθησαν να προσεγγίσουν την ελληνική σκέψη και πολιτιστική παράδοση. Πίστευαν ότι το αγαθό της παιδείας ανήκει εξίσου σε όλους τους ανθρώπους και ιδίως στους νέους, οι οποίοι έπρεπε να μετέχουν σ' αυτή, να φοιτούν στα σχολεία, να μαθαίνουν τη γλώσσα των Ελλήνων και την αρχαία σοφία. Έγιναν σκαπανείς κάθε εκπαιδευτικής προσπάθειας και συνέβαλαν όχι μόνο ως Ιεράρχες, αλλά ως φιλόλογοι, φιλόσοφοι, ρήτορες και ποιητές στην πνευματική καλλιέργεια του λαού.                 

Βασίλειος ο Μέγας (330-379): Περίφημος Καππαδόκης οικουμενικός δάσκαλος. Σπούδασε για τέσσερα χρόνια στην Αθήνα ρητορική, αστρονομία, γεωμετρία και ιατρική, την οποία εξάσκησε δωρεάν. Στην Αθήνα ήταν συμφοιτητής του Γρηγόριου Νανζιανζηνού και του Ιουλιανού του κατόπιν Παραβάτη. Χρημάτισε δάσκαλος της ρητορικής στην Καισάρεια, στην πατρίδα του. Διέπρεψε ως επίσκοπος Καισάρειας της Καππαδοκίας. Έγινε επίσης περίφημος για την φιλανθρωπική του δράση. 

Γρηγόριος ο Θεολόγος ή  Νανζιανζηνός(328-391): Από τους μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας, ο επονομαζόμενος Θεολόγος. Γεννήθηκε στην Αριανζό, κοντά στη Ναζιανζό της Καππαδοκίας. Σπούδασε στην Καισάρεια της Καππαδοκίας, στην Καισάρεια της Παλαιστίνης, στην Αλεξάνδρεια και μαζί με το φίλο Βασίλειο στη Αθήνα. Εκεί, του έγινε πρόταση να δεχτεί έδρα Σοφιστικής για να διδάσκει, επειδή τον θαύμαζαν, όμως δεν δέχθηκε. Έγινε επίσκοπος Σασίμων το 372. Το 380 έγινε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, αλλά τον επόμενο χρόνο παραιτήθηκε γιατί διαφώνησε με τις αποφάσεις της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου. Από τότε μέχρι το θάνατο του έμεινε ερημίτης στην πατρίδα του, ασχολούμενος με το γράψιμο. Αγάπησε τα ελληνικά γράμματα, μελέτησε τους Έλληνες ποιητές, τον Όμηρο, τους Τραγικούς, έγραψε ποιήματα και επιστολές χρησιμοποιώντας την αρχαϊκή γλώσσα. Το έργο του, όπως και των άλλων Πατέρων της Εκκλησίας, εκτός από την μεγάλη φιλολογική και θεολογική αξία του είναι σημαντική πηγή πληροφοριών για την καθημερινότητα στο Βυζάντιο.   

Ιωάννης ο Χρυσόστομος(354-407): Πατέρας της Εκκλησίας, από τους μεγαλύτερους εκκλησιαστικούς ρήτορες με σημαντικό θεολογικό και φιλοσοφικό έργο.  Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινούπολης. Γεννήθηκε στην Αντιόχεια της Συρίας. Υπήρξε εκλεκτός μαθητής του ρήτορα και εθνικού σοφιστή Λιβανίου στην Αντιόχεια και στη συνέχεια στη θεολογική σχολή του Διόδωρου. Το 386 χειροτονήθηκε ιερέας στην Αντιόχεια. Το 397 εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως.  Τα κηρύγματά του τον έφεραν σε σύγκρουση με την Αυτοκράτειρα Ευδοξία. Το 403, ύστερα από δίκη εκθρονίστηκε από τον Πατριαρχικό θρόνο και εξορίστηκε. Η Ευδοξία τον ανακάλεσε αρχικά, αλλά εξορίστηκε πάλι οριστικά το 404 στην Αρμενία. Πέθανε στον Πόντο. Είχε  ασυνήθιστη ρητορική ικανότητα γι' αυτό ο λαός του έδωσε το επίθετο «Χρυσόστομος». Είναι ο διάσημος Βυζαντινός εκκλησιαστικός ρήτορας και ο πολυγραφότατος συγγραφέας του Βυζαντίου.


 Επιμέλεια: Στάθης Δημητρακός

Πηγές:- Εγκυκλοπαίδεια «Υδρία»
          - Εγκυκλοπαίδεια «Νέα Δομή»
      -«Η Πολιτισμική Προσφορά του Ελληνισμού από την Αρχαιότητα ως την Αναγέννηση», Β. Ασημομύτης- Γ. Γρυντάκης, Θ. Κατσουλάκος, Σ. Κόνδης, Χ. Μπουλώτης, Β. Σκουλάτος, Α΄ Ενιαίου Λυκείου, ΟΕΔΒ, Αθήνα 1999.